Gewoon lekker jezelf zijn, kun jij dat?

Het klinkt zo makkelijk, bijna cliché, om ‘lekker jezelf’ te zijn. Maar voor de meeste mensen is dat niet zo makkelijk. Dat komt omdat we al vroeg van onze ouders of verzorgers leren hoe we ons moeten gedragen, en later komt daar nog de invloed van vrienden en andere mensen uit onze omgeving bij. De overheid, maatschappelijke organisaties, de media en niet te vergeten de sociale media; overal hoor en zie je wat je moet doen en hoe je je moet gedragen om leuk, bijzonder, grappig, geslaagd en geliefd te zijn.

Je lichaam als alarmbel
Door al deze verschillende invloeden, kan de echte ‘jij’ door de jaren heen op de achtergrond raken of zelfs volledig overschaduwd worden door allerlei overtuigingen en ingesleten gedragspatronen. Dit is een onnatuurlijke en gespannen levenshouding die geestelijke en lichamelijke problemen kan veroorzaken. Bij de een komt dit pas na tientallen jaren naar buiten, bij de ander gebeurt dat sneller. Het zijn waarschuwingen vanuit jezelf, iets in je binnenste trekt aan de bel om je te zeggen ‘sorry, dit houd ik niet lang meer vol, doe er alsjeblieft iets aan’.

Jezelf zijn verbetert relaties – met jezelf en anderen
Echt jezelf zijn betekent niet dat je geen rekening houdt met anderen of moet veranderen in een narcistisch of egoïstisch mens. Het betekent dat je leeft vanuit je eigen kwaliteiten en verlangens. Je geeft je leven vorm op een manier die voor jou vervullend en bevredigend is en dat betekent in veel gevallen ook dat je minder last hebt van (vage) stressklachten en ontevreden of onzekere gevoelens. Kortom: je voelt je gelukkiger. En als je gelukkig en tevreden bent met jezelf, kun je ook gelukkiger en tevredener zijn met anderen en dat zal je relaties alleen maar verdiepen en versterken.

Jezelf zijn

Gewoon lekker jezelf zijn, kun jij dat?

Perfect ben je zelf

Nooit geweten hoe fijn het kan zijn niet te hoeven presteren

Gewoon maar te doen, uit de losse pols

Zonder erop te studeren

Nooit geweten hoe fijn het kan zijn op mezelf te vertrouwen

Het voel heel natuurlijk, ja best heel relaxed

Niets buiten me om op te bouwen

Nooit geweten hoe fijn het kan zijn niet zo hard te hoeven werken

Aan nog slimmer, nog beter, nog mooier, nog meer

Ik waande me onder de sterken

Nooit geweten dat mijn eigen kracht zo ontzettend voor de hand lag

Voor het oprapen haast, vlak onder mijn neus

Ik wist niet wat ik niet zag

Nooit geweten hoe simpel het is gewoon te zijn wie ik ben

En wie dat dan ook wezen mag

Ben blij dat ik haar ken

De kern van de zaak: de kracht van coaching

“Wat is hier nou echt aan de hand?” vraag ik me af als ik naar haar zit te luisteren. Ze vertelt veel en ogenschijnlijk is het een onsamenhangend verhaal. Van de hak op de tak, allemaal losse verhalen. Uit ervaring weet ik dat dit nooit het geval is. Er is altijd een rode draad te ontdekken en het is nooit toevallig dat juist al déze verhalen naar voren komen. Maar daarvoor moet ik niet alleen luisteren naar de inhoud van haar verhaal. Ik luister naar de tweede stem, die tussen de regels door te horen is. De stem van haar lichaam, haar toon, haar uitstraling. Die stem vertelt het eigenlijke verhaal. Daar ontdek ik de samenhang, het overkoepelende thema in haar verhaal. De kern van de zaak.

Ik vertel haar wat ik hoor en check of het klopt. Is dit wat ze eigenlijk zegt? Kan dit de rode draad zijn in haar verhaal? Ze denkt na, we praten nog wat verder. Er is al wat veranderd. Ze is niet meer zo gefocussed op de inhoud van haar verhaal, maar ze kijkt een niveau dieper. Langzaam maar zeker komen we dichter bij de oorzaak van haar problemen. Dan is ze stil. Geraakt. Ze laat het even op zich inwerken. “Is dit echt waar het over gaat?” lijkt ze te denken? Ik zie verbazing op haar gezicht, verwondering en dan ontroering. “Yes!” denk ik in stilte. We zijn er.

Het mooiste en belangrijkste moment in een coachingstraject wat mij betreft. De opening en ruimte die het geeft als eenmaal duidelijk is wat de oorzaak is van de problemen die er zijn. De kwartjes die vallen. De opluchting die volgt op die plotselinge helderheid. En de mogelijkheden die het schept om tot oplossingen te komen. Vaak moet er dan nog best wat werk worden verzet, maar de eigen kracht is weer vrij. En die weer te voelen, geeft voldoende energie en vertrouwen om weer verder te kunnen.

Instant ontspanning

Dat stress lichamelijke klachten kan opleveren is voor niemand een verrassing. Hoofdpijn, stijve nek en schouders, veel piekeren, slecht slapen, weinig energie. Het zijn maar een paar voorbeelden waar je zoal last van kunt krijgen. Vooral als de stress langer duurt gaat dit zijn tol eisen van je lichaam. Met een korte adempauze, letterlijk, kun je lijf een steuntje in de rug geven.

Stress. De oorzaken zijn legio. Je hebt het te druk en/of je neemt te veel hooi op je vork. Er zijn zogenaamde life events gaande in je leven zoals bijvoorbeeld een verhuizing, een scheiding of het verlies van een dierbare. Of je ‘moet’ heel veel van jezelf en hebt (te) hoge verwachtingen. Waar de stress ook vandaan komt, het effect op je lichaam is hetzelfde. Je lichaam maakt stress hormonen aan. En als die te lang op een hoog niveau in je lichaam aanwezig zijn ontstaan er klachten. Om dat hoge stress level weer te laten dalen is ontspanning nodig. Maar dat is meestal niet iets waartoe je jezelf de opdracht kunt geven: ‘Zo dan ga ik nu even ontspannen, kan ik dat ook weer van mijn to-do-lijst afstrepen’.

Gelukkig is er een manier om je lichaam instant ontspanning te bieden: de buikademhaling. Het is niet moeilijk en duurt niet lang. Neem 5 minuten de tijd. Ga rustig zitten en doe je ogen dicht. Adem in door je buik te ontspannen en je voor te stellen dat je aan een roos ruikt (of iets anders waar je graag aan ruikt, mag ook). En als je uitademt blaas je zachtjes de laatste blaadjes van de roos tot je adem op is. Even pauze en dan adem je weer in en zo ga je 5 minuten door. Ookal gaat het in je hoofd te keer en moet je nog van alles, op deze manier spreek je direct het systeem in je lichaam aan dat gaat over ontspanning en help je het stress level in je lichaam verlagen. Als je dit een aantal keren per dag doet, zul je merken dat het ook in je hoofd langzaam wat rustiger wordt.

Ontspan-ze!

In gesprek met je schaduw

Schaduwkanten dus. De minder leuke kanten van onszelf die we het liefst op een ander projecteren. Onze eigen onzekerheden, angsten en onhebbelijkheden waar we niet zo’n last van zouden hebben als de ander wat meer zus of zo zou zijn. Het lijkt aantrekkelijk, maar in feite maken we onszelf afhankelijk van anderen voor ons geluk. In mijn vorige blog heb ik je uitgenodigd je eigen schaduwkanten onder ogen te zien. Zodat je er zelf iets aan kunt doen. Maar hoe dan verder? Wat kun je er dan mee?

Je weet dus dat je minder leuke kanten hebt. Hebben we allemaal. En je weet dat je die liever uitbesteedt aan een ander. Projectie. Doen we ook allemaal. Die schaduwkanten daar associëren we ons dus liever niet mee. Ermee aan de slag gaan is dan ook niet makkelijk. Het vraagt moed en doorzettingsvermogen. Het belangrijkste is je te realiseren dat je één geheel bent. Het lijkt een open deur, maar hier gaat het vaak mis. Eenmaal bewust van onze schaduwkanten, willen we graag van ze af. Ze zijn niet leuk, dus moeten ze weg. En dat is nou net niet mogelijk. Ze zijn namelijk onderdeel van ons.

Stel je voor dat je bestaat uit een team van verschillende karakters, vergelijkbaar met een team binnen een bedrijf. Iedereen is anders en je moet nauw samenwerken om de klus te klaren. Sommigen liggen je goed, met anderen heb je minder en soms is iemand ronduit irritant. Wat zou het effect zijn als je gaat proberen van die irritante persoon af te komen? Zou de samenwerking verbeteren? De kans is klein. Je zult dus een manier moeten vinden om met elkaar door één deur te kunnen. Wat dan erg behulpzaam kan zijn is te onderzoeken waar die ander goed in is, welke kwaliteit schuil gaat onder het irritante gedrag.

Iemand die bijvoorbeeld altijd negatief is, heeft waarschijnlijk als kwaliteit dat hij voorzichtig is en weloverogen beslissingen neemt. Iemand die perfectionistisch is, is verantwoordelijk, nauwkeurig en precies. Iemand die alles onder controle wil houden, kan goed anticiperen. Ze zijn alleen doorgeschoten in hun kwaliteit en dan wordt het hun valkuil. Het riscio dat dit gebeurt is het grootst wanneer iemand niet gezien en gewaardeerd wordt voor wie hij is en wat hij te bieden heeft. Dan gaat hij of zij namelijk nog harder zijn best doen, en wordt dus irritant.

Met de verschillende delen van jezelf werkt het precies zo. Hoe meer je een deel van jezelf weg wilt hebben, hoe sterker en vervelender het zich zal laten zien. Het gaat er dus om (regelmatig) met dat deel van jezelf  ‘om de tafel te gaan zitten’ en te ontdekken wat je niet ziet, waardeert en erkent. Zodat je innerlijke team weer beter kan samenwerken en jij een beetje minder op de buitenwereld hoeft te projecteren. Scheelt energie 😉

Deze blog is geschreven in november 2011 en gepubliceerd op www.lijvcard.nl

Het rijk der schaduwen

De buitenwereld is een spiegel voor wat er zich vanbinnen bij ons afspeelt. ‘Zo binnen zo buiten’. Wat je uitstraalt komt als een boemerang weer naar je terug. Een confronterend, maar ook heel nuttig principe. Want het laat ons zien waar onze blinde vlekken liggen en wat van binnenuit om ontwikkeling vraagt. Het brengt ons in contact met onze schaduwkant.

Iedereen heeft een lichte en een donkere kant. De lichte kant zien we graag en laten we graag zien. Onze positieve eigenschappen. De donkere kant, de schaduw, vinden we minder prettig om naar te kijken. Onze negatieve eigenschappen, onze zwaktes. Die vegen we liever onder het tapijt. Of we projecteren ze op de buitenwereld. We ‘geven’ ze aan anderen. En gaan er dan tegen tekeer. Wij zijn geweldig en zij deugen niet. Ik doe het goed en jij doet het fout. En als jij nou gewoon… zou doen, dan zou dat het leven voor mij een stuk aangenamer maken. Herkenbaar?

Het lijkt makkelijk, logisch zelfs, maar uiteindelijk levert het weinig op. Je maakt je namelijk afhankelijk van een ander voor het oplossen van jouw problemen. En je wordt boos omdat de ander dat niet kan. Want in feite zit je op je eigen blinde vlekken te vitten, heb je zelf de macht in handen om er iets aan te doen en zou je het jezelf (en de ander!) een stuk makkelijker kunnen maken, als je bereid bent om in die spiegel te kijken en te onderzoeken wat je ziet.

Ben jij altijd degene die wat in huis doet en laat je partner het zich maar aanleunen? Vraag je dan eens af waarom jij jezelf niet wat meer vrijheid gunt. Wordt er naar jouw inbreng in de vergadering nooit geluisterd? Vraag je dan af in hoeverre jij je eigen inbreng serieus neemt. Werk jij altijd keihard en lopen de anderen de kantjes ervan af? Vraag je dan eens af waarom jij zo perfect moet zijn? Probeer niet direct in de verdediging te schieten bij deze vragen, maar eerlijk te kijken naar wat het gedrag van de ander over jou zegt. Wat kom je dan tegen? Ben je bang om de controle kwijt te raken? Dat alles misloopt als jij het niet doet? Ben je onzeker over jezelf? Wil je aardig gevonden worden? Voel je je zwak of kwetsbaar als je om hulp vraagt? Als je niet alles alleen kunt?

Welkom in het rijk der schaduwen. Het zijn geen leuke gevoelens, maar ze horen wel bij jou. En je kunt ze niet veranderen, verzachten of verbeteren door ze bij een ander neer te leggen en uit te foeteren. Je kunt er alleen zelf wat mee. En ook dan geldt: ‘Zo binnen zo buiten’. Dan kan het alleen maar beter worden dus 😉

Deze blog is geschreven in augustus 2011 en gepubliceerd op www.lijvcard.nl

Perfectionisme

Dé valkuil die zorgt voor stress, overspannenheid en burnout. Veel cliënten die ik spreek in mijn praktijk zouden zichzelf niet direct omschrijven als perfectionist. Nee, zij kunnen het best accepteren als iets niet perfect is, vinden ze. Het is alleen zo lastig om én een goede moeder te zijn, én een goede vriendin, én een goede partner, én een goede werknemer én goed voor jezelf te zorgen… ‘Goed’ blijkt dan verdacht weinig negatieve eigenschappen te omvatten en eigenlijk synoniem te zijn aan perfect.

In wezen is perfectionisme de overdrijving van goed. De overdrijving van een kwaliteit dus. Er is niets mis met ergens je best voor doen. Helemaal niet. Het gaat pas mis als goed nooit goed genoeg is. Als het altijd beter kan. Als er geen fouten meer mogen worden gemaakt. Als er geen groeiproces mogelijk is, maar je van de één op de andere dag iets moet kunnen. Dan wordt je kwaliteit je valkuil en breng je je eigen talenten ‘goedbedoeld’ om zeep voordat ze tot ontwikkeling kunnen komen.

Want dat is wat perfectionisme doet. Het remt je. Je enthousiasme, je spontaniteit, het tot uitdrukking brengen van je talenten, je mogelijkheden om volop te genieten van het leven. Perfectionisme deelt de wereld in in goed of fout. Want perfect betekent foutloos. Dus wat niet perfect is, is per definitie fout. Als je door deze bril kijkt valt er ook maar weinig te genieten, want het leven is bij lange na niet perfect.

En wat is dan perfect? Meestal komt het erop neer dat je alles wat je zelf als negatief beschouwt, afkeurt. In jezelf én in de wereld om je heen. Fouten maken, onaardig zijn, iemand teleurstellen, egoïsme. Dat soort dingen. Dingen die gewoon bij mens zijn horen. Perfectie is een illusie. Het is onmogelijk. En zolang je van jezelf het onmogelijke vraagt ben je gedoemd te mislukken. En daar wordt niemand gelukkig van.

Dus wat doe je eraan? Perfectionisme de deur uit? Nee. Dat zou in wezen nog steeds perfectionistisch zijn. Perfect is niet goed, dus moet weg. Het gaat juist om balans, om tegenwicht. En dat betekent dat je de kwaliteit moet ontwikkelen die het tegenovergestelde is van perfectionisme. De kwaliteit die ervoor zorgt dat ‘je best doen’ geen perfectionisme wordt. Realisme!

Weten dat je een mens bent. Die zich dingen eigen maakt door te leren, door fouten te maken, door te groeien. Die sterke kanten heeft en zwakke kanten, donker en licht, mooi en lelijk. Die te maken heeft met omstandigheden die mee kunnen zitten of tegen. Een mens die ernaar streeft het beste in zichzelf naar boven te halen, wetende dat er beperkingen zijn. Juist door niet perfect te willen zijn, kun je jezelf verbeteren en gaan genieten van alles wat jij het leven te bieden hebt.

Deze blog is geschreven in juni 2011 en gepubliceerd op www.lijvcard.nl

Beginnen bij de basis

Groeien is een proces. Een proces wat constant doorgaat. Wat niet stopt en nooit klaar is. Een proces wat tijd nodig heeft en ruimte. Aandacht en interesse. Voeding en verzorging. Oefening en begeleiding. Steeds weer opnieuw.

Een Eik begint als een klein eikeltje dat zich wortelt in de grond. Onder de juiste omstandigheden kan  dit eikeltje uitgroeien tot een grote wijze Eik. De juiste voeding, een beetje zon, een beetje regen, voldoende beschutting en hup daar gaat ie. Het eikeltje wordt een kleine Eik. Hij krijgt een stam, dikkere wortels, hij krijgt takken en bladeren en laat zelf weer eikels vallen op de grond. En elk jaar wordt zijn stam wat dikker, komen er meer takken en bladeren, daar waar ze worden aangemoedigd door de zon. En dat blijft zo doorgaan. Ook als hij een grote, wijze Eik is geworden met vele takken en een groot bladerdek.

Voor kinderen geldt hetzelfde. Onder de juiste omstandigheden kunnen zij opgroeien tot gezonde volwassenen. De juiste voeding, een veilige, liefdevolle omgeving en hup daar gaan ze. Ze groeien fysiek, ontwikkelen hun persoonlijkheid, ontdekken talenten, ze oefenen, vallen en staan weer op, ze groeien verder… Je kunt ze niet dwingen, ze gaan in hun eigen tempo.

Heel normaal allemaal. Tot we volwassen zijn. Dan willen we liever iemand zijn dan iemand worden. We willen dat plaatje dat we ooit hadden. Niet meer leren, oefenen, vallen en opstaan. We willen er nu wel eens een keer zijn. Maar waar dan?

Vandaag sprak ik een vrouw in mijn praktijk die meer zelfvertrouwen wil hebben, zodat ze stappen in haar leven kan zetten die ze graag wil. Ze denkt dat ze eerst dat zelfvertrouwen  moet hebben voordat ze de stappen kan zetten. En eigenlijk werkt het precies andersom. Haar zelfvertrouwen zal groeien wanneer zij stap voor stap gaat doen wat ze wil. Wanneer zij voor zichzelf de juiste omstandigheden creëert, waarin haar zelfvertrouwen kan groeien.

Basisbehoeften. Ze maken het mogelijk ons te ontwikkelen tot wie we echt zijn. Als kind zijn we afhankelijk van onze ouders. Zij voorzien (als het goed is) in deze behoeften. Maar nu wij ‘later groot zijn’, kunnen we het zelf. Sterker nog, niemand anders kan het voor ons doen.

Dus gun jezelf de rust en de ruimte om te groeien. Stel jezelf regelmatig de vraag: ‘Hé, hoe is het met mij? Waar heb ik écht behoefte aan? En doe iets met het antwoord. Voedt jezelf. Oefen, val en sta weer op. Het hoeft niet perfect. Je hoeft nergens heen. Je bent er al. En groeit verder. Altijd.

Ps. Lukt het je niet om het zelf te doen, zoek dan hulp. Dat is ook voor jezelf zorgen 😉

Deze blog is geschreven in april 2011 en gepubliceerd op www.lijvcard.nl

Meegaan met de stroom

Wind mee op de fiets is altijd makkelijker dan wind tegen. Je bent sneller waar je moet zijn, het kost  minder inspanning en ook je humeur lijdt er niet onder. Meegaan met de stroom van het leven kost minder en levert meer op.

De natuur is hier een prachtig voorbeeld van. In de lente gaat alles rustig aan weer in beweging komen. Het zonnetje schijnt wat vaker, het wordt wat warmer, af en toe valt er een buitje. Ideale omstandigheden om te groeien. In de zomer staat alles in volle bloei. De zon is op haar heetst, de energie is naar buiten gericht, alle pracht en praal is te bewonderen. En dan wordt het herfst. De bladeren vallen van de bomen, de bloemen verliezen hun kracht net zoals de zon en de warmte van haar stralen. De natuur neemt rust en trekt zich terug. Om in de winter geheel stil te liggen, dood. Althans zo lijkt het. De energie zit in de wortels, onder de grond. Ter voorbereiding op de naderende lente.

De hele natuur doet hier aan mee. Er zijn natuurlijk bomen en planten die wat eerder zijn of wat later dan de rest, maar over het geheel genomen klopt het. Er is geen grassprietje dat midden in de winter toch gaat proberen boven de grond uit te komen. Dat werkt niet en dat ‘weet’ het.

Ook wij mensen hebben dat natuurlijke innerlijk weten wat ons vertelt wanneer de beste tijd is voor actie en wanneer voor rust, wanneer voor groei en wanneer voor stilstand. We gaan er alleen al te vaak aan voorbij en gaan dan als het ware, ongemerkt constant tegen de wind in fietsen. Heel vermoeiend en onnodig.

Eén manier om meer met de stroom mee te gaan leven is door te kijken naar wat er in de natuur gebeurt. Onze voorouders waren hier deskundig in en markeerden elke grote verandering met een feest. Op 1 februari bijvoorbeeld het Keltische feest Imbolc. Het betekent ‘in de buik’ en geeft het begin van de lente aan. De natuur is zwanger. Het was de tijd om de zaden te planten en te verzorgen, zodat er weer eten zou zijn. De tijd om het huis en de stallen schoon te maken, de dieren weer naar buiten te laten en weer in contact te komen met anderen. Na de rust en stilte van de winter kwam er weer leven in de brouwerij.

Dus… Ontwaak uit je winterslaap, maak schoon en ruim op, zet nieuwe plannen in gang, ga weer wat vaker naar buiten, zoek  vrienden en familie op, plant zaadjes in de tuin of op het balkon, zodat je er zomers weer volop van kunt genieten. De tijd is er rijp voor!

Deze blog is geschreven in februari 2011 en gepubliceerd op www.lijvcard.nl